2017 heeft me veel gebracht. Een van de hoogtepunten was het symposium over de emotionele kant van opvolging binnen het familiebedrijf dat ik organiseerde om mijn 21-jarig ondernemerschap te vieren. Een geslaagde dag waarbij ik ruim 60 dierbare relaties ontving in de Black Box van Tilburg University. Met o.a. een speciaal voor deze gelegenheid geschreven bedrijfsjubileumlied en een ‘gastcollege’ door Professor Roberto Flören van Nyenrode Business Universiteit. Met vaart en humor verzorgde laatstgenoemde een interactieve presentatie over de precaire balans tussen familie, bedrijf en emotie bij familiebedrijven. Bijzonder ook was het openhartige en lovende vraaggesprek met een klant van dorine.nu, de familie Stigter, over het proces van bedrijfsoverdracht aan hun kinderen.
Focus 2018 – Opvolgersacademie
Dorine blikt terug en vooruit – opvolging centraal. Dit jaar ligt mijn focus op het tot bloei brengen van de Opvolgersacademie. De blogs van dit jaar staan daarom in het teken van het opvolgingsproces. In 2017 stonden vrouwelijke opvolgers centraal; dit jaar is het thema ‘Hoe gaan we binnen familiebedrijven met elkaar om tijdens het opvolgingsproces?’.
Ik ga op pad om bij diverse bedrijven verschillende belanghebbenden te interviewen. Niet alleen de nieuwe generatie, maar ook de terugtredende generatie komt aan het woord, de partner, eventuele andere kinderen of schoonfamilie en medewerkers. Vragen als ‘Waar maak je je zorgen om? Wie verwacht je dat het meeste last heeft van deze verandering? Wie kan er het minst goed mee omgaan? Wat is de invloed hiervan op zakelijk succes en continuïteit van het bedrijf?’ komen aan bod.
Tevens besteed ik aandacht aan de wijze waarop verschillende rollen, die de betrokkenen hebben in het opvolgingsproces, mogelijk door elkaar gaan lopen. Rollen op het vlak van familie, eigendom en leiding van het bedrijf. Door onvoldoende aandacht voor dit aspect kunnen ontwrichtende situaties ontstaan. Het signaleren en ter sprake brengen van deze issues is een belangrijk onderdeel van mijn werk.
Gastdocentschap Tilburg Institute for Family Business (TiFB)
Doordat we dit symposium georganiseerd hebben op Tilburg University, ben ik in contact gekomen met een in 2017 opgericht instituut op de universiteit: het Tilburg Institute for Family Business. Deze ontmoeting leidde ertoe dat ik gevraagd ben als gastdocent. Een nieuwe rol die mij gelegenheid biedt studenten aan het denken te zetten over mijn visie op dit thema.
Alleen een fiscaal trucje zorgt er niet voor dat een bedrijfsopvolging slaagt
Ik vroeg Mr. dr. Mascha Hoogeveen – vakcoördinator en docent van het vak Bedrijfsopvolging van familiebedrijven – wat mijn specifieke meerwaarde is voor hun programma. Wij leiden studenten op in een bepaalde studierichting en zij worden vanuit die richting in de theorie en het wetenschappelijk denken gevormd. Dit is belangrijk. Wat verder steeds belangrijker blijkt, is dat de studenten leren om vanuit verschillende invalshoeken naar de problematiek van bedrijfsopvolging bij het familiebedrijf te kijken. Niet alleen vanuit civielrechtelijk en fiscaal perspectief; zij moeten zich ook in kunnen leven in de familiesituatie, de problematiek en gevoelens die hier spelen bij de verschillende belanghebbenden.
Jij bent een expert in het begeleiden van familiebedrijven in de menselijke en bedrijfsmatige kant van opvolgingsprocessen. Je weet welke emoties er spelen en weet rekening te houden met de persoonlijkheden en drijfveren van betrokken partijen. Als gastdocent leer je de studenten dit beter te signaleren, je zorgt ervoor dat ze meer zelfinzicht en inzicht krijgen en dat ze leren om zaken op gevoelsniveau te durven uitspreken en helder te maken.
Als dit lukt, heeft een bedrijfsopvolgingsproces meer kans van slagen. Alleen een fiscaal trucje zorgt er niet voor dat een bedrijfsopvolging slaagt! Het kan alleen slagen als onze studenten ook oog hebben voor de menselijke kant. We willen ze laten weten “Let op, er is meer dan die harde kant!”. Als expert kun jij dit niet alleen uitleggen op theoretisch niveau, je laat de studenten in zo’n vorm werken dat ze het zelf gaan ervaren waardoor het leereffect groter is.”
Ik kijk uit naar mijn eerste college op dinsdag 20 februari a.s!
Dorine Huijbregts